Arusha

Tanzanya’da gönüllülük yaptığım şehir Arusha idi. Arusha konum olarak Kilimanjaro’dan aşağı yukarı 1-1,5 saat uzaklıkta, henüz gelişmekte olan bir yer. 

Blog adıyla da bağdaşmak üzere, gerçekten Arusha’nın yolları büklüm büklüm :D Sadece bir tane ana yol var asfalt, geriye kalan yollar tamamen taş toprak. Kilimanjaro havaalanından Arusha’ya giderken, bunu görünce bile dedim “evet ben gerçekten bambaşka bir dünyaya gidiyorum”. Tabiki gitmeden önce Tanzanya’da gönülülük deneyiminin çok farklı, değişik bir deneyim olacağının farkında olarak gidiyor insan ama, öyle değil işte. Bazı şeyler de görmeden kavranmıyor. 

En basitinden, gitmeden önce kalacağım volunteer houseda wi-fi var mı diye bir soru sormuştum oradakilere. Kilimanjaro’dan Arusha’ya giderken daha yolda(bu demek oluyor ki ülkedeki ilk saatlerimde) bu sorumun ne kadar saçma olduğunu fark ettim. Yollarda asfalt yok, wi-fi interneti ne yapsın insanlar. Çok temel şeylerden yoksunlar, su tesisatı ve elektrik gibi, tabiki de wi-fi internet öncelikleri olmayacak. 

Ngaramtoni, Arusha. Tanzanya

Yaşam Arusha’da gerçekten ilginç olabiliyor. Birleşmiş Milletler, Rwanda Criminal Court, African Human Rights Court ve ICC Arusha’da olmasına rağmen yerel insanlar kendi tabirleriyle "beyaz" görmeye alışık değiller. O nedenle de burada ilk öğrendiğim kelime Swahili de beyaz insan anlamına gelen "mzungu"olmuştu.Sokakta insanlar “Jambo mzungu!" diye arkdandan bağırabiliyor. Ya da burada ana ulaşım aracı olan dala dalaya(nasıl bir şey olduğunu ayrı bir yazıda yazacağım, çünkü tamamen ayrı bir deneyim dala dala. "I survived in a dala dala" diye bir laf da var burada) binmek isterken seni kollarından çekiştirerek mzungu mzungu diyerek dalaya bindirmeye çalışabiliyorlar. Bunun haricinde"Mzungu will you marry me" diyeni de oldu. Zaten telefon numarası isteyenlerin haddi hesabı yok. 

Tabi mzungu kelimesini başta ben çok yadırgıyordum, her şeyden önce ırkçı bir söylemdi benim için. Ancak bir süre buralarda kalınca anladım ki bu sadece insanların Afrikalı olmayanları tanımlama biçimi, bu bile kendi içinde ırkçı söylem içermekte bana göre fakat okulda çocuklar bile ilk gördüğü zaman mzungu diye seslendiklerinde okuldaki öğretmenlerden birine mzungu olarak çağrılmaktan rahatsız olduğumu söyledim, o da bundan rahatsızlık duymamam gerektiğini çocukların çok değer verdiğinden dolayı bu şekilde seslendiklerini söyledi. 

Hatta bu mzungu olayı o kadar kanıksanmış ki, Arusha merkezinde, büyük bir süpermarket ve etrafında minik restorantlar, bir iki ATM ve kahve dükkanının olduğu bir meydancık var, Safari jipleri orada park ettiğinden çok fazla mzungu var o meydancıkta ve yerel halk arasında çok yaygın olmasa bile o meydan"mzungu square" olarak adlandırılıyor. 

Diyeceğim o ki, bir süre sonra mzungu diye çağrılmak, sokakta arkadan mzungu mzungu diye bağrılmak garip gelmiyor. Gayet hayatın olağan akışına uygun bir olay gibi- İstanbul’da düşünemiyorum birine “Merhaba Siyah” diye seslendiğimi- Jambo(swahili’de merhaba) mzungu diyene, jambo diye geri selam verip yoluma devam eder hale gelmiştim belli bir zaman sonra :)